آنچه درباره ماسک تنفسی باید بدانید

۲- انواع ماسک‌های تنفسی
ماسک‌ سه لایه
این نوع ماسک‌ها عمدتاً با هدف جلوگیری از انتشار عفونت یا آلودگی از شخص استفاده کننده به سایرین و محیط مورد استفاده قرار می‌گیرد و در دو نوع سه لایه کش‌دار و سه لایه بند‌دار ارایه می‌شوند. ماسک‌های سه لایه بند‌دار اغلب در اتاق‌های جراحی استفاده می‌شوند، چرا که عموماً پرسنل جراحی ماسک را به صورت جراح می‌بندند. هرچند استفاده از آنها باعث محافظت از خود شخص در برابر آلودگی‌های محیطی نیز می‌‌شود. به دلیل کیپ نبودن کامل این ماسک‌ها در استفاده از آن‌ها باید دقت لازم و کافی را داشت چرا که امکان عبور هوا یا آلاینده از کناره‌های ماسک وجود دارد. این ماسک‌ها برای به دام‌اندازی ذرات بزرگ و ترشحات طراحی شده‌اند.

AM4 AM3
شکل ۱- ماسک سه لایه سمت راست) ماسک سه لایه بنددار چپ) ماسک سه لایه کش دار


ماسک‌های سری N و FFP
این نوع ماسک‌ها چسبندگی خوبی با صورت برقرار می‌کنند و در دو نوع سوپاپ‌دار و بدون سوپاپ طراحی و عرضه می‌شوند. نوع سوپاپ‌دار آن با هدف محافظت فرد استفاده کننده بکار می‌رود، و نوع بدون سوپاپ آن با هدف محافظت فرد و همچنین جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها و ذرات زیستی مانند ویروس و باکتری توسط فرد استفاده‌کننده کاربرد دارد. این‌ ماسک‌ها فرد را در برابر گرد و غبار، مه و ذرات زیستی مانند: انواع باکتری‌ها و ویروس‌هایی همانند ویروس کرونا (COVID-19) که امروزه بسیار رایج نیز شده‌است، محافظت می‌کنند.
این نوع ماسک‌ها قابلیت به دام‌اندازی ذرات ۰/۳ میکرون را دارا هستند و با توجه به اینکه ویروس کرونا نیز ابعادی در این محدوده (۱/۰ تا ۲/۰ میکرون) دارد، این ماسک‌ها توانایی محافظت فرد را در برابر این ویروس دارند.
لازم به توضیح است در برخی موارد می‌توان به این نوع ماسک‌ها پارچه آغشته به کربن نیز اضافه کرد که هدف از این کار جذب گازها و بوها توسط کربن می‌باشد که معمولا یک لایه پارچه با رنگ سیاه نشان دهنده حضور لایه کربن می‌باشد. در این خصوص به دو نکته باید دقت شود که اولاً اگر چه کربن رنگ سیاه دارد اما هر رنگ سیاه نشان‌دهنده کربن نسیت ثانیاً وجود کربن تنها در جذب گازها نقش دارد و نقش موثری در فیلتراسیون ذرات معلق مانند ویروس‌ها نخواهد داشت.

ماسک‌های سری N:
ماسک‌های سری N که با استاندارد امریکایی NIOSH طبقه بندی شده است:
- ماسک N95: مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰/۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۵ درصد غیر مقاوم نسبت به روغن.
- ماسک N99: مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰/۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۹ درصد غیر مقاوم نسبت به روغن.
- ماسک N100: مناسب برای ذرات بزرگتر از ۰/۳ میکرون با فیلتراسیون ۹۷/۹۹ درصد غیر مقاوم نسبت به روغن.

ماسک‌های سری FFP:
ماسک‌های سری FFP که با استاندارد اروپایی EN149:2001 طبقه بندی شده‌‌اند:
- ماسک FFP1: مناسب برای ذرات متوسط (در حد میکرونی) با فیلتراسیون ۸۰ درصد (به دام اندازی ذرات ۰/۳ میکرون) است.
- ماسک FFP2: مناسب برای ذرات ریز (زیر میکرون) با فیلتراسیون ۹۴ درصد (به دام اندازی ذرات ۰/۳ میکرون) است.
- ماسک FFP3: مناسب برای ذرات بسیار ریز (زیر میکرون) با فیلتراسیون ۹۹ درصد (به دام اندازی ذرات ۰/۳ میکرون) است.

AM5
شکل ۲- ماسک‌های سوپاپ‌دار سری N و FFP